Tips en Trucs 2023

Grafische kaart met stuurprogramma's zoeken

Als je een doorgewinterde gebruiker of een nieuwe gebruiker bent, of tijdens het debuggen, wil je misschien details weten over de gebruikte grafische kaart en het stuurprogramma. Dit is vooral handig als je niet weet welk stuurprogramma je moet gebruiken of als je een kapot systeem hebt waar het stuurprogramma van de grafische kaart in de war is geraakt.

Eerst moet je de PCI database in je systeem bijwerken.

Dit helpt om de nieuwste PCI hardware in je systeem te krijgen. Om dat te doen, open je een terminal (Konsole) en voer je de onderstaande opdracht uit.

dany@pindabook:~$ sudo update-pciids
[sudo] wachtwoord voor dany: 
  % Total    % Received % Xferd  Average Speed   Time    Time     Time  Current
                                 Dload  Upload   Total   Spent    Left  Speed
100  293k  100  293k    0     0  1042k      0 --:--:-- --:--:-- --:--:-- 1045k
Done.

lspci opdracht

Dit is een opdracht die gedetailleerde informatie over PCI-apparaten in Unix-achtige systemen afdrukt. De meeste grafische kaarten worden in PCI-sleuven van het moederbord gestoken.

dany@pindabook:~$ lspci
00:00.0 Host bridge: Intel Corporation Haswell-ULT DRAM Controller (rev 09)
00:02.0 VGA compatible controller: Intel Corporation Haswell-ULT Integrated Graphics Controller (rev 09)
00:03.0 Audio device: Intel Corporation Haswell-ULT HD Audio Controller (rev 09)
00:14.0 USB controller: Intel Corporation 8 Series USB xHCI HC (rev 04)
00:16.0 Communication controller: Intel Corporation 8 Series HECI #0 (rev 04)
00:1b.0 Audio device: Intel Corporation 8 Series HD Audio Controller (rev 04)
00:1c.0 PCI bridge: Intel Corporation 8 Series PCI Express Root Port 1 (rev e4)
00:1c.2 PCI bridge: Intel Corporation 8 Series PCI Express Root Port 3 (rev e4)
00:1c.3 PCI bridge: Intel Corporation 8 Series PCI Express Root Port 4 (rev e4)
00:1d.0 USB controller: Intel Corporation 8 Series USB EHCI #1 (rev 04)
00:1f.0 ISA bridge: Intel Corporation 8 Series LPC Controller (rev 04)
00:1f.2 SATA controller: Intel Corporation 8 Series SATA Controller 1 [AHCI mode] (rev 04)
00:1f.3 SMBus: Intel Corporation 8 Series SMBus Controller (rev 04)
04:00.0 Network controller: Intel Corporation Wireless 7260 (rev 83)
05:00.0 Unassigned class [ff00]: Realtek Semiconductor Co., Ltd. RTS5227 PCI Express Card Reader (rev 01)

Bovenstaande opdracht toont een samenvatting van de aangesloten PCI apparaten. Als je meer details wilt zien over de grafische kaart, hier 00:02.0 VGA compatible controller: Intel Corporation Haswell-ULT Integrated Graphics Controller (rev 09) gebruik je de lspci opdracht met de opties -v (verbose voor details) en -s 00:02.0 (waarbij 00:02.0 het slot van de grafische kaart weergeeft, zie vorige opdracht):

dany@pindabook:~$ lspci -v -s 00:02.0
00:02.0 VGA compatible controller: Intel Corporation Haswell-ULT Integrated Graphics Controller (rev 09) (prog-if 00 [VGA controller])
        Subsystem: Lenovo Haswell-ULT Integrated Graphics Controller
        Flags: bus master, fast devsel, latency 0, IRQ 46
        Memory at f0000000 (64-bit, non-prefetchable) [size=4M]
        Memory at e0000000 (64-bit, prefetchable) [size=256M]
        I/O ports at 3000 [size=64]
        Expansion ROM at 000c0000 [virtual] [disabled] [size=128K]
        Capabilities: 
        Kernel driver in use: i915
        Kernel modules: i915

Uit deze gegevens blijkt dat de grafische kaart wordt aangestuurd door de i915 Kernel driver.

lshw opdracht

Ook de lshw opdracht kun je gebruiken om verschillende hardware informatie weer te geven, waaronder je grafische kaart. Dit hulpprogramma verschilt een beetje van de bovenstaande lspci-opdracht. De lshw opdracht toont je wat extra informatie zoals klokfrequentie, bussnelheid en geheugenadres.

Eerst installeren we lshw met de opdracht:

dany@pindabook:~$ sudo apt install lshw
Pakketlijsten worden ingelezen... Klaar
Boom van vereisten wordt opgebouwd... Klaar
De statusinformatie wordt gelezen... Klaar 
De volgende NIEUWE pakketten zullen geïnstalleerd worden:
  lshw
0 opgewaardeerd, 1 nieuw geïnstalleerd, 0 te verwijderen en 0 niet opgewaardeerd.
Er moeten 300 kB aan archieven opgehaald worden.
Na deze bewerking zal er 941 kB extra schijfruimte gebruikt worden.
Ophalen:1 http://deb.debian.org/debian bookworm/main amd64 lshw amd64 02.19.git.2021.06.19.996aaad9c7-2+b1 [300 kB]
300 kB opgehaald in 0s (4.380 kB/s)
Voorheen niet geselecteerd pakket lshw wordt geselecteerd.
(Database wordt ingelezen ... 174306 bestanden en mappen momenteel geïnstalleerd.)
Uitpakken van .../lshw_02.19.git.2021.06.19.996aaad9c7-2+b1_amd64.deb wordt voorbereid...
Bezig met uitpakken van lshw (02.19.git.2021.06.19.996aaad9c7-2+b1) ...
Instellen van lshw (02.19.git.2021.06.19.996aaad9c7-2+b1) ...
Bezig met afhandelen van triggers voor man-db (2.11.2-2) ...

Om de extra informatie te kunnen ophalen moet je lshw wel als beheerder (sudo) starten. Zonder opties wordt alle informatie over alle hardware weergegeven, waaruit je dan de informatie over de grafische kaart moet halen. Met de optie -c kan je zelf opgeven van welke klasse hardware je informatie wenst:

dany@pindabook:~$ sudo lshw -c display
  *-display
       description: VGA compatible controller
       product: Haswell-ULT Integrated Graphics Controller
       vendor: Intel Corporation
       physical id: 2
       bus info: pci@0000:00:02.0
       logical name: /dev/fb0
       version: 09
       width: 64 bits
       clock: 33MHz
       capabilities: msi pm vga_controller bus_master cap_list rom fb
       configuration: depth=32 driver=i915 latency=0 resolution=1920,1080
       resources: irq:46 memory:f0000000-f03fffff memory:e0000000-efffffff ioport:3000(size=64) memory:c0000-dffff

Om een ovezicht te krijgen van de te gebruiken opties, vraag je de opdrachten lspci en lshw om hulp met de optie -h.

dany@pindabook:~$ sudo lshw -h
[sudo] wachtwoord voor dany: 
Hardware Lister (lshw) - 
usage: lshw [-format] [-options ...]
       lshw -version

        -version        print program version ()

format can be
        -html           output hardware tree as HTML
        -xml            output hardware tree as XML
        -json           output hardware tree as a JSON object
        -short          output hardware paths
        -businfo        output bus information

options can be
        -class CLASS    only show a certain class of hardware
        -C CLASS        same as '-class CLASS'
        -c CLASS        same as '-class CLASS'
        -disable TEST   disable a test (like pci, isapnp, cpuid, etc. )
        -enable TEST    enable a test (like pci, isapnp, cpuid, etc. )
        -quiet          don't display status
        -sanitize       sanitize output (remove sensitive information like serial numbers, etc.)
        -numeric        output numeric IDs (for PCI, USB, etc.)
        -notime         exclude volatile attributes (timestamps) from output

Grafische hulpprogramma's.

Dit zijn dus enkele terminalopdrachten. Maar als je een desktop gebruikt, dan moet je Linux-distributie een GUI-hulpprogramma hebben (zoals het voorbeeld hieronder: KInfoCenter of Informatiecentrum) om systeeminformatie te bekijken.

KInfoCenter

Hardinfo

Het hulpprogramma hardinfo is een eenvoudige GUI-gebaseerde applicatie die je in elke Linux-distributie kunt installeren en gebruiken. Dit is een van de eenvoudigste manieren om al je hardware-informatie te krijgen, inclusief de grafische kaart.

Hardinfo installeren

Hardinfo is beschikbaar in de standaard softwarebronnen van Debian Bookworm en installeer je als volgt:

Hardinfo

Hulpprogramma's verwijderen

De lshw opdracht en hardinfo kunnen we in de terminal verwijderen met één opdracht:

dany@pindabook:~$ sudo apt purge lshw hardinfo
[sudo] wachtwoord voor dany: 
Pakketlijsten worden ingelezen... Klaar
Boom van vereisten wordt opgebouwd... Klaar
De statusinformatie wordt gelezen... Klaar 
De volgende pakketten zijn automatisch geïnstalleerd en zijn niet langer nodig:
  libc-dev-bin libc-devtools libc6-dev libcrypt-dev libnsl-dev libtirpc-dev linux-libc-dev manpages-dev rpcsvc-proto zlib1g-dev
Gebruik 'sudo apt autoremove' om ze te verwijderen.
De volgende pakketten zullen VERWIJDERD worden:
  hardinfo* lshw*
0 opgewaardeerd, 0 nieuw geïnstalleerd, 2 te verwijderen en 0 niet opgewaardeerd.
Na deze bewerking zal er 1.833 kB schijfruimte vrijkomen.
Wilt u doorgaan? [J/n] 
(Database wordt ingelezen ... 178426 bestanden en mappen momenteel geïnstalleerd.)
hardinfo (0.5.1+git20180227-2.1+b1) wordt verwijderd ...
lshw (02.19.git.2021.06.19.996aaad9c7-2+b1) wordt verwijderd ...
Bezig met afhandelen van triggers voor man-db (2.11.2-2) ...
Bezig met afhandelen van triggers voor mailcap (3.70+nmu1) ...
Bezig met afhandelen van triggers voor desktop-file-utils (0.26-1) ...

Om ook de niet meer gebruikte afhankelijke pakketten te verwijderen, voer je de volgende opdracht uit:

dany@pindabook:~$ sudo apt autoremove
Pakketlijsten worden ingelezen... Klaar
Boom van vereisten wordt opgebouwd... Klaar
De statusinformatie wordt gelezen... Klaar 
De volgende pakketten zullen VERWIJDERD worden:
  libc-dev-bin libc-devtools libc6-dev libcrypt-dev libnsl-dev libtirpc-dev linux-libc-dev manpages-dev rpcsvc-proto zlib1g-dev
0 opgewaardeerd, 0 nieuw geïnstalleerd, 10 te verwijderen en 0 niet opgewaardeerd.
Na deze bewerking zal er 26,1 MB schijfruimte vrijkomen.
Wilt u doorgaan? [J/n] 
(Database wordt ingelezen ... 178332 bestanden en mappen momenteel geïnstalleerd.)
zlib1g-dev:amd64 (1:1.2.13.dfsg-1) wordt verwijderd ...
libc6-dev:amd64 (2.36-9+deb12u3) wordt verwijderd ...
libc-dev-bin (2.36-9+deb12u3) wordt verwijderd ...
libc-devtools (2.36-9+deb12u3) wordt verwijderd ...
libcrypt-dev:amd64 (1:4.4.33-2) wordt verwijderd ...
libnsl-dev:amd64 (1.3.0-2) wordt verwijderd ...
libtirpc-dev:amd64 (1.3.3+ds-1) wordt verwijderd ...
linux-libc-dev:amd64 (6.1.55-1) wordt verwijderd ...
manpages-dev (6.03-2) wordt verwijderd ...
rpcsvc-proto (1.4.3-1) wordt verwijderd ...
Bezig met afhandelen van triggers voor man-db (2.11.2-2) ...

Hardinfo gebruikt een werkmap voor de gebruiker die je kunt verwijderen met de opdracht:

dany@pindabook:~$ rm -r .hardinfo