Tips en Trucs 2023

CudaText - cross-platform teksteditor

CudaText is een opensource GUI tekst- en broncode-editor. Het is een vervanging voor het stopgezette SynWrite. CudaText is ontwikkeld met Lazarus, een geïntegreerde ontwikkelomgeving voor snelle applicatieontwikkeling.

CudaText installeren

CudaText download je via de GitHub pagina van de ontwikkelaar: https://cudatext.github.io/index.html

• Klik op de Download koppeling.
• Klik op de koppeling Download all versions from SourceForge.
• Open de map met de recenste versie (1.182.2.0).
• Klik op de koppeling met het tar.xz archief voor QT5 64-bits Linux omgevingen (cudatext-linux-qt5-amd64-1.182.2.0.tar.xz).
• Open na het downloaden de map Downloads.
• Klik met de rechter muisknop op het archief en pak het archief uit met de opdracht Uitpakken > Archief hier uitpakken, submap automatisch detecteren.
  
• Verplaats indien gewenst de map met de uitgepakte software naar de bin map in jouw Home map.

CudaText is geschreven in Object Pascal en gebruikt de QT 5 grafische omgeving. M.a.w. CudaText werkt enkel als de QT 5 Pascal bibliotheek geïnstalleerd is.

Pascal QT5 bibliotheek installeren

LibQT5Pas is standaard aanwezig in de standaard softwarebronnen van openSUSE Leap 15.4:

• Start Programmastarter > Systeem > YaST Software (Software Manager).
• Geef het root wachtwoord op en klik op de knop OK.
• Typ in het zoekvak libqt5pas.
• Klik op de knop Zoeken.
• Plaats een plusteken (klik in het selectievak) bij het pakket libQT5Pas1.
• Klik op de knop Accepteren.
• Klik na de succesvolle installatie op de knop Voltooien.

Start CudaText door in de bestandsbeheerder (Dolphin) de uitgepakte map met de CudaText software te openen en op het bestand cudatext te klikken. Daar de CudaText rechstreeks van het internet komt, krijg je de vraag of je de software wilt uitvoeren. Klik op de knop Uitvoeren.

Om handige uitbreidingen (pluins) te gebruiken, heeft CudaText de Python engine nodig. Deze is standaard in openSUSE Leap 15.4 geïnstalleerd, maar werd niet door CudaText gevonden. Om de locatie zelf aan CudaText toe te voegen, start je in het menu Plugins de opdracht Python engine was not found; find it.... Pas de stardaardlocatie /usr/lib aan naar /usr/lib64 en klik op de knop OK. Na een tijdje verschijnt een venster met de gevonden Python library. Klik op de gevonden Python library. Het volgende venster verschijnt:

Sluit dit venster en herstart CudaText om de standaard uitbreidingen te activeren.

CudaText in de Programmastarter opnemen

Als je CudaText in de Programmastarter wilt opnemen, gaat dit als volgt:

• Klik met de rechtermuisknop op de Programmastarter (eerste knop in de balk onderaan het scherm) en start de opdracht Toepassingen bewerken....
• Selecteer een submenu (bijvoorbeeld Ontwikkeling).
• Klik op de werkbalkknop Nieuw item....
• Geef het nieuwe item een passende naam: CudaText en bevestig met de knop OK.
• Een Beschrijving is kort en wordt bij de naam weergegeven: bv.: Teksteditor voor ontwikkelaars.
• Het Commentaar vak bevat een langere beschrijving: vb: Cross-platform teksteditor voor ontwikkelaars.
• Vul het Commando: tekstvak met behulp van het bladerknopje erachter:
  • Open de uitgepakte map met de CudaText software en selecteer het bestand cudatext.
  • Bevestig het geselecteerde bestand cudatext met de knop Openen.
• Je kunt met de knop rechts van de tekstvakken Naam en Beschrijving een gepast pictogram toekennen. Het CudaText pictogram (cudatext-512.png) kan je selecteren uit de uitgepakte softwaremap met de knop Bladeren....
• Als alles klaar is, klik je op de werkbalkknop Opslaan om het item aan te maken.
  
• Sluit de Menubewerker.

Je kunt CudaText nu starten vanuit de Programmastarter.

CudaText gebruiken

Wat biedt het CudaText? Deze teksteditor is in de eerste plaats een code-editor. Zo is er een Code tree viewer, een Snippet Panel, een Project beheermodule, samen met een veelzijdige weergavemodus voor binaire bestanden. De software biedt syntax highlighting voor een groot aantal talen. Er zijn gesplitste weergaven, en nog veel meer, waaronder een werkbalk (die standaard is uitgeschakeld).

Het venster is verdeeld in verschillende deelvensters. Er is een modusschakelaar in het linker deelvenster (die de codeweergave, projectboom, knipsels en tabbladen inschakelt). Het menu (naast Help) biedt extra vensterindelingen. Het zijvenster en het onderste deelvenster kunnen zwevend zijn (als afzonderlijk venster).

Het belangrijkste bewerkingsgebied wordt weergegeven in het grote rechter deelvenster. De gebruikersinterface is voorzien van tabbladen, met een bestand voor elk tabblad.

Er is ook een ingebouwde Python-console die het onderste deel van het venster in beslag neemt.

Andere kenmerken zijn:

• Codeboom: structuur van functies/klassen/etc.
• Code op/uitvouwen - automatisch vouwen van commentaar, zowel regel-commentaar als stream-commentaar.
• Meerdere selecties.
• Zoeken/Vervangen met reguliere expressies.
• Instellingen in JSON formaat met lexer-specifieke instellingen.
• Tabbladen.
• Volledig scherm en afleidingsvrije modi.
• Gesplitst venster naar 2/3/4/6 groepen tabbladen.
• Opdrachtenpalet, met fuzzy overeenkomst.
• Minimap - brede verticale balk aan de rechterkant van de editor.
• Micromap - dunne (ongeveer 12 pixels) verticale balk rechts van de editor. Deze is niet verschuifbaar.
• Toont witruimte.
• Ondersteuning voor vele coderingen waaronder UTF-32.
• Aanpasbare sneltoetsen.
• Binaire/Hex viewer voor bestanden van onbeperkte grootte (kan 10 GB logs tonen). De viewer heeft verschillende modi:
  • Tekst: 1-byte codering, variabele regellengte.
  • Binair: 1-byte codering, vaste breedte (regelafbrekingen worden genegeerd).
  • Hex: 1-byte codering, vaste breedte.
  • Unicode: zoals Tekst, maar in UTF-16 codering.
  • Unicode/Hex: zoals Hex, maar in UTF-16 codering.
• Slaat binaire bestanden correct op.

CudaText is geschreven in Object Pascal op de Lazarus IDE, waardoor weinig middelen nodig zijn en native builds beschikbaar zijn voor FreeBSD, Linux, macOS en Windows.

De instellingen worden opgeslagen in JSON-bestanden, waaronder een bestand voor de standaardinstellingen en een ander voor door de gebruiker gewijzigde instellingen, die de waarden uit het bestand met standaardinstellingen overschrijven.

Uitbreidingen

CudaText heeft een plugin systeem vergelijkbaar met Sublime Text of Atom. Het is gebaseerd op Python (versie 3.5 of nieuwer).

Er zijn ongeveer 600 plugins beschikbaar met de Addons Manager van het programma, die het heel gemakkelijk maakt om ze te installeren. Het geavanceerde plugin systeem is waarschijnlijk de grootste troef van deze code editor.

Het is heel eenvoudig om plugins bij te werken naar de nieuwste versies.

De reeks pluins is indrukwekkend. Ze omvatten zaken als snippets, LSP-protocolondersteuning, een projectmanager, een sessiemanager, spellingscontrole, kleurkiezer, formatteerders voor HTML/CSS/JS/XML en meer.

Samenvatting

CudaText is zowel snel als licht. Het heeft standaard veel ingebouwde functies, en een uitgebreide reeks Python-plugins voegt daar nog heel wat aan toe.

Zonder plugins start het programma op mijn oude laptop op in ongeveer 0,2 seconden. Met geïnstalleerde plugins wordt dit snelle opstarten alleen maar iets groter. De prestaties zijn zeer goed, zowel bij grote bestanden als bij bestanden met lange regels. CudaText verslaat de overgrote meerderheid van editors in veel prestatietests.

Linux heeft zeker geen tekort aan hoogwaardige code-editors. Maar CudaText verdient zeker overweging in deze zeer drukke markt.

CudaText volledig van de computer verwijderen

• Sluit indien nodig CudaText af.
• Start eerst de Menubewerker, selecteer in het submenu Ontwikkeling het item CudaText en verwijder deze door op de Delete toets te drukken. Vergeet niet via de werkbalkknop Opslaan de aanpassing te bevestigen.
• CudaText gebruikt een configuratiemap, die je in de bestandsbeheerder Dolphin als volgt kunt verwijderen:
  • Activeer in het menu (knop met drie horizontale strepen) de optie Verborgen bestanden tonen.
  • Open de map .config in de Home map.
  • Verwijder alle bestanden met een naam die eindigd op CudaTextrc. Je kunt de namen van de te verwijderen bestanden vinden met de terminalopdracht find . -iname "*cudatextrc*".
  • Deactiveer in het menu de optie Verborgen bestanden tonen. Zo werk je terug veiliger en wordt alles terug een pak overzichtelijker.
• Verwijder de uitgepakte map met de CudaText software om het programma zelf te verwijderen.
• Verwijder het gedownloade archief.