Tips en Trucs 2023

Muziek maken met Ardour

Als je ooit nieuwsgierig bent geweest naar het maken van muziek, zul je blij zijn te weten dat het open source digitale audio werkstation Ardour het gemakkelijk en leuk maakt, ongeacht jouw ervaringsniveau. Ardour is één van die unieke toepassingen die zowel voor beginnende hobbyisten als voor productiekritische professionals geschikt is. Een deel van wat het geweldig maakt is de flexibiliteit in hoe je een bepaalde taak kunt uitvoeren en hoe de meeste gewone taken meerdere niveaus van mogelijke diepgang hebben. Vandaag maken we kennis met Ardour voor het maken van jouw eigen muziek, ervan uitgaande dat je geen muzikale ervaring en geen kennis van muziekproductiesoftware hebt. Als je muzikale ervaring hebt, kun je gemakkelijk voortbouwen op wat dit artikel behandelt. Als je gewend bent aan andere muziekproductietoepassingen, dan zou deze snelle introductie van hoe de interface van Ardour in elkaar zit voldoende moeten zijn om er in uw eigen tempo dieper op in te gaan.

Ardour installeren

In openSUSE Leap 15.4 installeer je Ardour als volgt:

Systeem optimaliseren voor Ardour

Met wat extra configuratie krijg je de allerbeste prestaties. Dit is niet strikt noodzakelijk, maar het zorgt ervoor dat Ardour jouw systeembronnen optimaal benut wanneer dat nodig is.

Aangezien we systeemeigenschappen aanpassen, heb je systeemrechten nodig om de aanpassingen uit te voeren. M.a.w. je moet het root wachtwoord kennen. Bovendien voer je de volgende opdrachten uit in een terminal venster. Voeg eerst jouw gebruiker toe aan de audiogroep. Stel bijvoorbeeld dat je gebruikersnaam dany is:

dany@pindabook:~> sudo usermod --append --groups audio dany
[sudo] wachtwoord voor root:

Stel de geheugenvergrendeling in op onbeperkt door het configuratiebestand limits.conf te bewerken:

dany@pindabook:~> kdesu kate /etc/security/limits.conf

Voeg deze twee regels toe aan het bestand, en sla het dan op:

@audio    - rtprio 95
@audio    - memlock unlimited

Uitloggen en weer inloggen, of gewoon opnieuw opstarten.

Ardour starten

Ardour start je via de Programmastarter > Multimedia > Ardour (Ardour Digital Audio Workstation).

Ardour

Geluid importeren

Ardour begint in de Editor-weergave (view), en dat is waar je de meeste tijd besteedt aan het maken van muziek. Dit is jouw werkruimte, waar je geluiden kunt toevoegen en mixen.

Dan rijst de vraag waar je geluiden kunt vinden. Muziekproductie heeft een aanzienlijke industrie die loops maakt die je kunt gebruiken, remixen en uitbrengen als onderdelen van nieuwe composities. Voor sommigen lijkt dit misschien "vals spelen", maar in mijn ervaring is creativiteit vooral het bewerken van reeds bestaande ideeën. Veel grote artiesten die werken met bedrijven als Q-up Arts en Producer Loops dragen bij aan rechtenvrije loops, variërend in stijl van filmisch tot pop. Betaalde loop packs verschijnen regelmatig op Humble Bundle, maar Creative Commons loopers bestaan ook, op FreeSound.org, Free-loops.com, Looperman.com, en vele anderen.

Wie enkel wil kennismaken mer Ardour kan enkele kant en klare sessies downloaden van Musical Atifacts. Bij het openen van een gedownloade sessie kan het gebeuren dat deze is aangemaakt met een oudere Ardour versie. Laat Ardour de sessie dan converteren naar de huidige versie. Daarenboven kan de sessie Plugins gebruiken die bij jouw ontbreken. Deze worden dan door Ardour automatisch vervangen door niet actieve koppelingen.

Als je eenmaal een voorraad loops hebt, kun je een loop die je leuk vindt naar Ardour slepen.

Ardour import

Tracks (sporen) in Ardour verwijzen naar tracks op een klankbord of mengpaneel, maar je kunt ze ook zien als lagen. Geluiden die op afzonderlijke tracks boven of onder elkaar staan, worden gehoord net zoals geluiden die in de echte wereld tegelijkertijd geproduceerd worden. Je hoort beide. Door verschillende loops te combineren en te veranderen welke loop erna komt, kun je je eigen muziek componeren door middel van audio constructie.

Let ook op de Zoom Out (-) en Zoom In (+) knop bovenaan rechts in het venster. Na het inzoomen kan je onderaan in de Summary view de positie van het zichtbare gedeelte (vensterbereik) aanpassen door de lichter grijs gekleurde balk te verslepen. Ook zoomen kan je hier door de zijranden van de lichter grijs gekleurde balk te verslepen. Hoe smaller de balk, hoe dieper je inzoomt.

Geluid afspelen

Met het bedieningspaneel in de werkbalk kan je het afspelen van de tracks bedienen. Zo zijn er knoppen om het afspelen te starten en te stoppen, de afspeelpositie in het begin of op het einde te plaatsen, een bereik (range) af te spelen of in een lus af te spelen. Mocht je geen geluid horen, dan is dit waarschijnlijk te wijten aan een instelling. Om dit aan te passen, start je in het menu Window de opdracht Audio/MIDI Setup. Zet het Audio System op PulseAudio en klik op de knop Start om Ardour PulseAudio te laten gebruiken. Nu moet je bij het afspelen wel iets horen.

Ardour Audio/MIDI Setup

Op de maat

Een loop (lus) wordt een lus genoemd omdat dat de bedoeling is: ze lopen naadloos van het einde van de lus terug naar het begin, zonder onderscheidende pauze. Je hoort loops in bijna alle moderne muziek, maar je hoort ze waarschijnlijk niet als loops. Om een loop te laten werken, moet hij in de maat lopen. Als een loop een kwart tel te laat begint, klinkt de loop gebroken, en raakt de timing van je nummer in de war.

Om je te helpen audiogebieden in je werkruimte uit te lijnen, kun je op de knop Snap in de bovenste werkbalk klikken en de striktheid ervan instellen in het uitrolmenu rechts van de knop.

Ardour snap

Het is bij veel professionele loops zinvol om te beginnen met een snap gevoeligheid van een Bar. Standaard beperkt dat waar je een loop naartoe kunt slepen tot elke vier tellen. Voor loops die niet precies op 4/4 maten zijn uitgelijnd, kun je de snapgevoeligheid instellen op een kwartnoot (1/4 noot), wat je wat ruimte geeft om aan te passen waar je loops moeten beginnen. Wat je ook gebruikt, snapping helpt kleine onderbrekingen van microseconden voorkomen in geluiden die bedoeld zijn om continu te zijn.

De mix

In de muziek is het vaak dat minder meer is. Het is een moeilijke les om te leren, vooral als je een fan bent van orkestrale muziek en gewend bent een 90-koppige band te beluisteren. Maar de meeste moderne muziek wordt geproduceerd door slechts een paar muzikanten, dus heb je waarschijnlijk niet veel sporen nodig. Maar zelfs met slechts drie of vier sporen overheersen sommige instrumenten. Daarom heeft elk spoor een volume-instelling aan de linkerkant van de Ardour-editorinterface.
Ardour Volume

Er is geen goede of verkeerde manier om je muziek te mixen. Wat voor jouw oor prettig klinkt, is de juiste keuze.

Na enige oefening met een basismix kun je het automatiseren van de mix verkennen. Activeer de automatisering van de mix door te klikken op de knop A in het muziekstuk dat je wilt mixen. Selecteer Fader in het pop-up menu.
Ardour Automation
Er verschijnt een nieuw spoor onder het spoor dat je wilt mixen, en er loopt een lijngrafiek doorheen. De lijngrafiek is momenteel vlak, maar je kunt erop dubbelklikken om een knooppunt toe te voegen en het knooppunt naar een nieuw volume te slepen. Doe dit een paar keer in het hele spoor, en je kunt de geluidsniveaus op dat spoor aanpassen. Nogmaals, minder is meestal meer - kleine aanpassingen zijn vaak voldoende.

Ardour fader

Geluid opnemen

Als je een muziekinstrument bespeelt, kan je rechtstreeks in Ardour opnemen. Zorg ervoor dat je een koptelefoon draagt voordat je met een microfoon opneemt, om feedback te voorkomen!

Samengevat: Om een opname te maken, moet Ardour het Audio System ALSA gebruiken, moet de track in de Record mode staan, moet je Ardour in de werkbalk in de Record mode zetten en moet je uiteindelijk op de Play knop drukken om een opname in de opgegeven track te starten.

Muziek exporteren

De muziek delen met vrienden is zo eenvoudig als naar het menu Session gaan, het submenu Export te openen en de opdracht Export to Audio File(s)... te starten. Alles in de werkruimte wordt in wezen opgenomen in een bestand in het formaat naar keuze. Ondersteunde formaten zijn FLAC voor verliesvrije muziek van hoge kwaliteit, ongecomprimeerde WAV voor archiveringsdoeleinden, Ogg Vorbis om op het internet te zetten en MP3 om naar vrienden te sturen.

Muziek maken is leuk

Je hoeft niet te veel na te denken over muziek maken. Het is veel gemakkelijker dan je denkt, en het hoeft geen maanden- of jaarproces te zijn. Je kunt in een middag een paar deuntjes in elkaar draaien en er de volgende dag terwijl je werkt tevreden naar luisteren. Ardour maakt het een triviaal en leuk proces, en er valt nog veel meer te ontdekken, waaronder effecten (reverbs, phasers, bitcrushers, en nog veel meer met nog vreemdere namen), meer automatisering, esoterische maatsoorten, en MIDI. Installeer Ardour, pak wat samples en loops en begin lawaai te maken.

Ardour volledig verwijderen

Voor je Ardour verwijdert, sluit je Ardour af.

Ardour verwijder je volledig als volgt van de computer:

Om de toegevoegde opslagruimtes ook te verwijderen, ga je als volgt te werk: