Vrije schijfruimte opvragen
Het is altijd handig om te weten hoeveel ruimte je op een harde schijf, USB stick, enz. nog kunt gebruiken. Deze informatie kan je op verschillende manier opvragen.
df
De df (disk-free) opdracht toont de beschikbare en reeds gebruikte ruimte op een schijf:
dany@pindabook:~> df -h
Bestandssysteem Grootte Gebruikt Besch Geb% Aangekoppeld op
devtmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /dev
tmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /dev/shm
tmpfs 3,9G 18M 3,9G 1% /run
tmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /sys/fs/cgroup
/dev/sda4 79G 37G 38G 50% /
/dev/sda2 256M 57M 200M 22% /boot/efi
/dev/sda7 147G 35G 105G 25% /usr/home/Documents
tmpfs 789M 12K 789M 1% /run/user/1000
De -h (human-readable) zorgt ervoor dat begrijpbare eenheden (K: Kilo, M: Mega, G: Giga, T: Tera) gebruikt worden. Andere opties zoals -a (toont alle, dus ook virtuele, gekoppelde schijven). De optie -T toont een extra kolom met het bestandstype:
dany@pindabook:~> df -hT
Bestandssysteem Type Grootte Gebruikt Besch Geb% Aangekoppeld op
devtmpfs devtmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /dev
tmpfs tmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /dev/shm
tmpfs tmpfs 3,9G 18M 3,9G 1% /run
tmpfs tmpfs 3,9G 0 3,9G 0% /sys/fs/cgroup
/dev/sda4 ext4 79G 37G 38G 50% /
/dev/sda2 vfat 256M 57M 200M 22% /boot/efi
/dev/sda7 ext4 147G 35G 105G 25% /usr/home/Documents
tmpfs tmpfs 789M 12K 789M 1% /run/user/1000
du
De du (disk usage) opdracht toont de door bestanden en mappen gebruikte schijfruimte:
dany@pindabook:~> du -h Downloads/
2,3M Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/manpages
508K Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model/vmaf_rb_v0.6.3
508K Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model/vmaf_b_v0.6.3
1,4M Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model/other_models
484K Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model/vmaf_rb_v0.6.2
564K Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model/vmaf_4k_rb_v0.6.2
3,5M Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static/model
150M Downloads/ffmpeg-4.2.1-amd64-static
3,6G Downloads/
Opnieuw zorgt de -h (human-readable) optie voor beter leesbare eenheden. En opnieuw kan je de -a optie gebruiken om de grootte van alle bestanden bestanden weer te geven. Om de grootte van één enkel bestand of map weer te geven, gebruik je de optie -s (single):
dany@pindabook:~> du -hs Downloads/
3,6G Downloads/
ls -alh
De ls (list) opdracht maakt een lijst van alle (-a) aanwezige bestanden en mappen met extra informatie in kolommen (-l: long) waaronder de grootte met begrijpbare eenheden (-h: humen-readable):
dany@pindabook:~> ls -alh Downloads/
totaal 3,5G
drwxr-xr-x 3 dany users 4,0K 6 jan 17:51 .
drwxr-xr-x 18 dany users 4,0K 11 jan 14:39 ..
-rw-r--r-- 1 dany users 2,1G 26 sep 01:24 2019-09-26-raspbian-buster-lite.img
-rw-r--r-- 1 dany users 434M 31 dec 17:43 2019-09-26-raspbian-buster-lite.zip
drwxr-xr-x 4 dany users 4,0K 7 sep 04:28 ffmpeg-4.2.1-amd64-static
-rw-r--r-- 1 dany users 36M 21 dec 20:05 ffmpeg-release-amd64-static.tar.xz
-rw-r--r-- 1 dany users 300K 20 jun 2019 postzegels.sql
-rw-r--r-- 1 dany users 886M 6 jan 17:51 systemrescuecd-6.0.4.iso
stat
De stat opdracht toont informatie, waaronder de grootte op schijf in bytes van een opgegeven bestand of map. Let wel op want bij mappen wordt niet de inhoud van de map meegerekend.
dany@pindabook:~> stat Downloads/2019-09-26-raspbian-buster-lite.img
Bestand: Downloads/2019-09-26-raspbian-buster-lite.img
Grootte: 2248146944 Blokken: 4390920 IO-blok: 4096 normaal bestand
Apparaat: 804h/2052d Inode: 2758789 Koppelingen: 1
Toegang: (0644/-rw-r--r--) UID: ( 1000/ dany) GID: ( 100/ users)
Toegang: 2020-01-06 17:51:17.400422789 +0100
Gewijzigd: 2019-09-26 01:24:28.000000000 +0200
Veranderd: 2019-12-31 17:45:18.210009078 +0100
Ontstaan: -
fdisk -l
De fdisk opdracht gebruik je om schijven te partitioneren, maar het kan ook informatie opvragen met de -l (list) optie:
dany@pindabook:~> sudo fdisk -l
[sudo] wachtwoord voor root:
Schijf /dev/sda: 238,5 GiB, 256060514304 bytes, 500118192 sectoren
Disk model: SAMSUNG MZ7TD256
Eenheid: sectoren van 1 * 512 = 512 bytes
Sectorgrootte (logisch/fysiek): 512 bytes / 512 bytes
In-/uitvoergrootte (minimaal/optimaal): 512 bytes / 512 bytes
Schijflabeltype: gpt
Schijf-ID: 4377B292-5385-4B4B-8FDA-FA94290B7512
Apparaat Begin Einde Sectoren Grootte Type
/dev/sda1 2048 2050047 2048000 1000M Windows recovery-omgeving
/dev/sda2 2050048 2582527 532480 260M EFI-systeem
/dev/sda3 2582528 19357695 16775168 8G Linux wisselgeheugen
/dev/sda4 19357696 187131903 167774208 80G Linux bestandssysteem
/dev/sda7 187131904 500117503 312985600 149,2G Microsoft basisgegevens
Ncdu
Wie liever een gebruiksvriendelijker programma gebruikt, kan terecht bij Ncdu. Een du versie met een NCurses omgeving die je met het toetsenbord eenvoudig kunt bedienen. Ncdu installeer en start je met de opdrachten:
dany@pindabook:~>sudo zypper install ncdu[sudo] wachtwoord voor root: Gegevens van opslagruimte laden... Lezen van geïnstalleerde pakketten... Pakketafhankelijkheden oplossen... Het volgende NIEUWE pakket zal worden geïnstalleerd: ncdu 1 nieuw te installeren pakket. Totale downloadgrootte: 51,4 KiB. Reeds in de cache: 0 B. Na de bewerking zal aanvullend 90,2 KiB worden gebruikt. Doorgaan? [j/n/v/...? alle opties tonen] (j): pakket ncdu-1.13-lp151.2.3.x86_64 wordt opgehaald (1/1), 51,4 KiB ( 90,2 KiB uitgepakt) Ophalen: ncdu-1.13-lp151.2.3.x86_64.rpm .....................................................................................[gereed] Controleren op conflicten tussen bestanden: .................................................................................[gereed] (1/1) Installeren van: ncdu-1.13-lp151.2.3.x86_64 ...........................................................................[gereed] dany@pindabook:~>ncdu
KDiskFree
Wie een grafisch programma zoekt, kan terecht bij KDiskFree. KDiskFree installeer je als volgt:
dany@pindabook:~> sudo zypper install kdf
[sudo] wachtwoord voor root:
Gegevens van opslagruimte laden...
Lezen van geïnstalleerde pakketten...
Pakketafhankelijkheden oplossen...
De volgende 2 NIEUWE pakketten zullen worden geïnstalleerd:
kdf kdf-lang
Het volgende aanbevolen pakket is automatisch geselecteerd:
kdf-lang
2 nieuwe te installeren pakketten.
Totale downloadgrootte: 741,5 KiB. Reeds in de cache: 0 B. Na de bewerking zal aanvullend 1,2 MiB worden gebruikt.
Doorgaan? [j/n/v/...? alle opties tonen] (j):
pakket kdf-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 wordt opgehaald (1/2), 205,8 KiB (397,3 KiB uitgepakt)
Ophalen: kdf-18.12.3-lp151.1.2.x86_64.rpm ...................................................................................[gereed]
pakket kdf-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch wordt opgehaald (2/2), 535,7 KiB (863,0 KiB uitgepakt)
Ophalen: kdf-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch.rpm ..............................................................................[gereed]
Controleren op conflicten tussen bestanden: .................................................................................[gereed]
(1/2) Installeren van: kdf-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 .........................................................................[gereed]
(2/2) Installeren van: kdf-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch ....................................................................[gereed]
En start je via de Programmastarter > Toepassingen > Systeem > Schijfgebruik bekijken (KDiskFree).
Filelight
Wie wat meer wil dan KDiskFree, gebruikt het grafische programma Filelight. Filelight installeer je met de opdracht:
dany@pindabook:~> sudo zypper install filelight
[sudo] wachtwoord voor root:
Gegevens van opslagruimte laden...
Lezen van geïnstalleerde pakketten...
Pakketafhankelijkheden oplossen...
De volgende 2 NIEUWE pakketten zullen worden geïnstalleerd:
filelight filelight-lang
Het volgende aanbevolen pakket is automatisch geselecteerd:
filelight-lang
2 nieuwe te installeren pakketten.
Totale downloadgrootte: 834,3 KiB. Reeds in de cache: 0 B. Na de bewerking zal aanvullend 1,4 MiB worden gebruikt.
Doorgaan? [j/n/v/...? alle opties tonen] (j):
pakket filelight-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 wordt opgehaald (1/2), 285,6 KiB (492,1 KiB uitgepakt)
Ophalen: filelight-18.12.3-lp151.1.2.x86_64.rpm .............................................................................[gereed]
pakket filelight-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch wordt opgehaald (2/2), 548,7 KiB (982,8 KiB uitgepakt)
Ophalen: filelight-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch.rpm ........................................................................[gereed]
Controleren op conflicten tussen bestanden: .................................................................................[gereed]
(1/2) Installeren van: filelight-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 ...................................................................[gereed]
(2/2) Installeren van: filelight-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch ..............................................................[gereed]
En start je via de Programmastarter > Toepassingen > Systeem > Gebruiksstatistieken van schijven (Filelight).
Opruimen
Om de hierboven geïnstalleerde software helemaal, dus inclusief niet meer gebruikte afhankelijke pakketten, terug van het systeem te verwijderen, gebruik je de opdracht:
dany@pindabook:~> sudo zypper remove -u ncdu kdf filelight
Gegevens van opslagruimte laden...
Waarschuwing: Geen opslagruimtes gedefinieerd. Er wordt nu alleen gewerkt met de geïnstalleerde oplosbare pakketten. Er kan niets worden geïnstalleerd.
Lezen van geïnstalleerde pakketten...
Pakketafhankelijkheden oplossen...
De volgende 5 pakketten zullen worden VERWIJDERD:
filelight filelight-lang kdf kdf-lang ncdu
5 te verwijderen pakketten.
Na de bewerking zal 2,8 MiB worden vrijgemaakt.
Doorgaan? [j/n/v/...? alle opties tonen] (j):
(1/5) Verwijderen van filelight-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch ...............................................................[gereed]
(2/5) Verwijderen van kdf-lang-18.12.3-lp151.1.2.noarch .....................................................................[gereed]
(3/5) Verwijderen van ncdu-1.13-lp151.2.3.x86_64 ............................................................................[gereed]
(4/5) Verwijderen van filelight-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 ....................................................................[gereed]
(5/5) Verwijderen van kdf-18.12.3-lp151.1.2.x86_64 ..........................................................................[gereed]
Daarbij zorgt de -u (--no-clean-deps) optie voor het automatisch verwijderen van onnodige afhankelijkheden.