Het mysterie van de KDE activiteiten
Geen enkel onderdeel typeert KDE 4 zo fundamenteel als de Activiteiten. Terzelfder tijd blijkt dat juist dit onderdeel zo weinig wordt gebruikt (Fedora bevat zelfs een pakket om de muisbediening voor Activiteiten te verwijderen).
Als je wat tijd neemt om Activiteiten beter te leren kennen, merk je al vlug dat ze een natuurlijke aanvulling zijn van het Bureaublad, waardoor je uw computer taken beter en efficiënter kunt uitvoeren.
Activiteiten zijn een doorontwikkeling van Virtuele Bureaubladen. Ze vervangen de Virtuele Bureaubladen niet (elke Activiteit kan zijn eigen set Virtuele Bureaubladen bevatten). Activiteiten zijn alternatieve Bureaubladen met elk hun eigen achtergrond, pictogrammen en widgets.
Meestal worden Activiteiten gebruikt om bepaalde taken te groeperen. Zo kun je Activiteit aanmaken voor alle applicaties en widgets om te programmeren of te schrijven. Een andere Activiteit bevat uw Webbrowser, e-mail beheerder, chat en andere internet applicaties. En nog een andere Activiteit gebruik je om nog te lezen artikelen te dumpen.
Of je gebruikt Activiteiten naargelang de werklocatie, met verschillende Activiteiten voor op het werk, school en thuis.
Je kunt een Activiteit ook aanmaken om bijvoorbeeld een reis te plannen, waarop je een ToDo lijst bijhoudt, een kalender, koppelingen naar reisgidsen, weerberichten voor de bestemming, enz.
Dit zijn maar enkele voorbeelden van hoe je Activiteiten kunt inzetten. Zo evolueert het enkele voor alle doeleinden geschikte Bureaublad met de nadruk op traditionele applicaties naar Activiteiten waarbij de nadruk op een bepaald activiteit wordt gelegd. Zo verschillen de KDE Activiteiten sterk van de Activiteiten in Gnome, die enkel applicaties groeperen.
Daarenboven worden de Activiteiten in Gnome automatische samengesteld, terwijl je bij KDE Activiteiten juist zelf uw eigen Bureaublad naar eigen goeddunken inricht.
Indien je wilt, kun je KDE perfect met een traditioneel Bureaublad blijven gebruiken. Maar voor iedereen waarvoor de manier van werken belangrijk is, is op zijn minst een kennismaking met Activiteiten een must.
Werken met Activiteiten
Elke distributie start KDE met één Bureaublad. Bij het klikken op het Gereedschapvak (rechts bovenaan het Bureaublad) verschijnt een paneel waarmee je Widgets aan uw Bureaublad kunt toevoegen. Bij sommige distributies moet je daarvoor eerst de Widgets ontgrendelen. De vele Widgets bieden spelletjes, notitieboekje en koppelingen om Facebook en uw favoriete blog site te starten, m.a.w. voor elk wat wils.
Eén van de belangrijkste widgets is de Mapweergave. Elke Mapweergave bevat een set pictogrammen. Je kunt daarbij meerdere Mapweergaven op uw Bureaublad plaatsen en schikken. Je kunt een Mapweergave als volgt op het volledige Bureaublad weergeven: klik rechts op het Bureaublad, selecteer de opdracht Bureaublad instellen.... Met de knop Widgets ontgrendelen kun je indien aanwezig (anders zijn ze reeds ontgrendeld) de widgets ontgrendelen. Selecteer bij Indeling Mapweergave om pictogrammen zoals op een klassiek Bureaublad te plaatsen. In de categorie Locatie kun je de inhoud van een andere map instellen, waardoor je andere pictogrammen krijgt (standaard wordt de bureaubladmap gebruikt.
Op dit moment gebruik je een klassiek Bureaublad, wat qua werking en uitzicht lijkt op wat je kent van KDE 3 of Gnome 2. In KDE 4 termen gebruik je nu een enkele Activiteit met een algemeen inzetbare configuratie voor de meest voorkomende taken.
Het probleem met deze configuratie is dat virtuele werkruimtes niet in de lijst met Activiteiten voorkomen. Daarenboven wordt het werken met zowel virtuele werkruimtes en Activiteiten verwarrend, of je moet met sterk verschillende visuele elementen zoals achtergronden en kleurschema's werken. Bij het aanmaken van extra Activiteiten, kun je deze configuratie gebruiken als basis.
Om een extra Activiteit aan te maken, selecteer je de opdracht Activiteiten in het Gereedschapsvak rechts bovenaan het scherm. Onderaan het scherm verschijnt een balk met (indien nodig) een horizontale schuifbalk met een overzicht van alle aanwezige Activiteiten.
In de linkerbovenhoek van de Activiteitenbalk staat een zoekveld waarmee je naar een naam van een Activiteit kunt zoeken. Selecteer een Activiteit uit de lijst. Klik indien nodig op de knop Widgets ontgrendelen in de rechterbovenhoek van de Activiteitenbalk. Nu kan je door Widgets toe te voegen, te verwijderen en/of in te stellen de actieve geselecteerde Activiteit aanpassen.
Klik op het moersleutel pictogram rechts onder het pictogram van een Activiteit om de naam en het bijhorende pictogram te wijzigen. Om een Activiteit uit te schakelen, klik je op het vierkante pictogram rechts boven het pictogram van een Activiteit. Om een uitgeschakelde Activiteit terug te starten, klik je op de grote driehoek in het midden van een Activiteiten pictogram. Om een uitgeschakelde Activiteit te verwijderen, klik je op het rode kruisje rechts boven het Activiteiten pictogram.
Om een nieuwe Activiteit aan te maken, klik je op de knop Activiteit aanmaken. In het menu kun je de nieuwe Activiteit baseren op een Sjabloon, een Leeg bureaublad of de actieve Activiteit (klonen). Bij de Sjablonen kun je zelfs Sjablonen van het internet halen (hoewel het aanbod nog zeer beperkt is). Voor deze tip maak ik een nieuwe Activiteit op basis van het Sjaboon Zoeken en starten. Dit is namelijk een Activiteit met een moderne vormgeving (lees tablet layout).
Activiteiten op basis van sommige Sjablonen maken gebruik van extra applicaties. Om de volledige functionaliteit van zo'n Activiteit te kunnen benutten, moet je in het venster 'Toepassingen uitvoeren' klikken op de knop Geselecteerden uitvoeren. Zo gebruikt een Activiteit met als basis het Sjabloon Activiteit met foto's het fotobeheerprogramma digiKam. Ook onze Activiteit op basis van het Sjabloon Zoeken en starten gebruikt zulke ondersteunende toepassingen.
Twee Sjablonen (Zoeken en starten en Opmaak van krant) lijken op Plasma Netbook, een KDE versie voor Netbooks. Sinds de scheiding tussen de gebruikersomgeving en de functies van het Bureaublad is het immers relatief eenvoudig om voor speciale hardware een eigen gebruikersomgeving te programmeren.
Na het aanmaken van een nieuwe Activiteit, kun je deze volgens eigen behoeften aanpassen. Zo verwijder je in de bovenste balk de browser Konqueror door deze aan te wijzen en op het rode - pictogram te klikken. Daarna klik je op het pictogram Internet in het midden van het scherm. Tussen de verschillende internet applicaties versleep je het pictogram van Firefox naar de balk bovenaan het scherm waar Konqueror stond. Klik op de knop Terug links van het zoekveld om terug naar het hoofdmenu te gaan. Verder kun je de Activiteit configureren via het Gereedschapsvak (rechts bovenaan het scherm) en de opdracht Zoeken en draaien configureren (Zoeken en starten configureren was volgens mij een betere benaming). In het daaropvolgend dialoogvenster kun je onder andere een achtergrond instellen. In de categorie Muisacties verander je bij het gebruik van Activiteiten het Verticaal schuiven best naar Activiteit omschakelen waardoor je met een eenvoudige muisbeweging (draaien aan het scrollwiel) van Activiteit kunt veranderen.
Na het aanpassen van een Activiteit vergrendel je de Widgets. Dit zorgt niet alleen voor het niet meer weergeven van het pictogrammen balkje bij het aanwijzen van een Widget, maar is noodzakelijk voor de correcte werking van bepaalde Widgets en/of Activiteiten.
Na het opzetten van al uw Activiteiten, heb je verschillende manieren om van Activiteit te veranderen. Naast de opdracht Activiteiten in het Gereedschapsvak, kan je via de opdracht Activiteiten in het snelmenu van het Bureaublad werken, of met behulp van de sneltoetsen Meta(meestal de toets met het Windows vlagje)+Q of de sneltoets Alt+D gevolgd door Alt+A. Deze werkwijzen openen de Activiteitenbalk waarmee je een Activiteit kunt activeren.
De volgende Activiteit activer je met de sneltoets Meta+Tab, de vorige Activiteit met de sneltoets Meta+Shift+Tab. Je kunt ook de Activiteiten of de Activiteitsbalk widget op elke Activiteit plaatsen.
Conclusie
Een korte kennismaking met KDE Activiteiten heeft reeds veel mensen overtuigt van de mogelijkheden. Het gebrek aan sjablonen lijkt echter te wijzen op een niet zo'n grote gebruikersgroep.
Hoe komt dit? Misschien willen sommige gebruikers geen tijd steken in het aanmaken en instellen van Activiteiten. Dit geldt zeker voor gebruikers die niet multitasken, waardoor een eenvoudig traditioneel Bureaublad volstaat. Sommige gebruikers zijn niet geïnteresseerd in een taakgebaseerde organisatie. Nog anderen zijn in de war en weten niet goed hoe je met Activiteiten kunt werken.
Al deze factoren zorgen ervoor dat Activiteiten in de schaduw blijven. De pogingen van KDE om Activiteiten in het daglicht te plaatsen zijn ook allemaal grotendeels mislukt. Daarnaast blijkt dat je na een grondige zoeksessie wel bruikbare documentatie kunt vinden, maar geen eenvoudig toegankelijke documentatie.
Hoewel de groeipijnen nu grotendeels voorbij zijn, zijn de Activiteiten in KDE dikwijls herontworpen, aangepast en verbeterd, waardoor sommige gebruikers hun geduld verloren en afgehaakt hebben. Dit is wat Gnome 3 nu doormaakt en hoogstwaarschijnlijk de nieuwe gebruikersomgeving van Windows 8 zal moeten doormaken.
De Activiteiten in KDE 4 zijn dus een handige uitbreiding van de gebruikersomgeving. De aanvulling is zo goed geïntegreerd dat je vandaag de keuze hebt tussen het gebruik van Activiteiten en het verder gebruiken van een traditioneel Bureaublad.